Ivan Gonarov hafif ve glmser bir hayal iinde grnd, Casta Di-va'nn seslerine, leylak kokularna brnd, kelimelerle deil, utanga baklarla kendini anlatt srece ak olduuna inanmyor, onu bir hayal oyunu, bir gurur okay sayyordum. Ama bu oyunlar bitti artk; ak benim iin bir hastalk oldu; kendimde bir tutkunluun baladn hissettim; siz de daha dnceli, daha ciddi oldunuz; btn bo zamanlarnz bana verdiniz; sinirleriniz gerginleti; huzurunuz kayboldu. imdi korkuyorum ve anlyorum ki bu ii durdurmak, size onun iyzn anlatmak bana den bir grevdir. Sizi sevdiimi syledim, siz de beni sevdiinizi sylediniz. Aradaki ahenksizlii fark etmediniz mi? Etmediniz deil mi? O halde sonra edeceksiniz; ben uuruma dtm zaman. Bakn benim halime, dnn kim olduumu. Beni sevmeniz mmkn m? Beni gerekten seviyor mu-sunuz? Dn, 'Seviyorum, seviyorum, seviyorum,' dediniz, ben de size kesin olarak sylyorum: 'Hayr, hayr, hayr.' Beni sevmiyorsunuz ama unu hemen belirteyim ki yalan da sylemiyorsunuz. Beni aldatmyorsunuz. Hayr denecek ye

Benim size anlatmak istediim, duyduunuz eyin gerek ak deil, sadece bir ak umudu olmasdr. inizdeki bilinsiz ak ihtiyac asl gdasn bulamaynca, harar etsiz ve sahte bir alevle yand; bu eit ateler kadnlarda bir ocua veya bir kadna gsterdikleri sevgide ya da nedensiz dktkleri gzyalarnda, histeri bunalmlarnda grlr... Ben batan size bunu aka sylemeliydim: Siz yanl bir yoldasnz; karnzdaki erkek, ryalarnzda grdnz adam deildir. Greceksiniz, bir gn o adam karnza kacak; o zaman kendinize geleceksiniz; yaptnz hatadan utanacak, bana kzacaksnz; ben de bunun azabn duyacam. Daha keskin bir zekm, daha iyi bir kalbim 308

Oblomov olsayd, daha samimi olsaydm size bunlar daha nce sylerdim... Sylememi de deilim, ama nasl sylediimi hatrlarsnz: Bana inanmamanzdan korkarak, beni ciddiye almamanzdan korkarak; bakalarnn sonradan syleyecei eyleri ben size nceden syledim, sizi erkekleri dinlememeye, onlara inanmamaya hazrlamak istedim. 'Asl bekledii adam daha gelmedi, o gelinceye kadar mutlu olurum.' te insan tutuldu mu, mant byle iler. imdi baka trl dnyorum. Kendi kendime unu soruyorum: Ona iyice balandm zaman, yanmda olmas benim iin bir zevk deil bir zorunluluk olduu zaman, ak yreime iyice yerletii zaman ne olacak? O zaman kendimi nasl ondan

Bu acya dayanabilecek miyim? in sonu ktye varacak. Daha imdiden bunu dnmek beni rpertiyor. Daha yal, daha tecrbeli olsaydnz, mutluluuma kreder ve size hayatm seve seve verirdim; ama... Peki ama bu mektubu niin yazyorum? Niin dorudan doruya yannza gelip sizi her gn daha fazla grmek istediimi, halbuki sizi grmemem gerektiini sylemedim? fakat kendiniz dnn; bunu yznze kar sylemek cesaretini nasl bulabilirdim? Bazen buna benzer eyler sylemek zereyken birdenbire baka eyler sylyordum. Belki sylesem zlrdnz ya da benim iyi niyetimi anlamayarak bunu bir hakaret sayardnz. Bense buna dayanamazdm, szlerimi geri alrdm, iyi niyetlerim toza topraa karr ve sonunda ertesi gn bulumak iin szleirdik. imdi, sizden uzakken durum ok farkl! Tatl gzleriniz, sevimli, gzel yznz karmda deil; nmdeki kt sessiz ve sabrl. Size u cmleyi rahat rahat yazyorum (yalan; hi de rahat deilim): Artk birbirimizi grmeyeceiz (bu doru). 309 Ivan Gonarov Oblomov