NECP FAZILIN HlKYE VE ROMANLARIMI duyumsamaya almasdr. Halbuki Necip Fazl, ruhunun katlmasyla metafizik blgeye hemen geer, daha dorusu onu sreen yaar bir haldedir. phesiz Onun derin tasavvuf! sezi, bilgi ve deneyimi, canl bir yaayla da beslenmitir. O yazd hikyeyi bir kurgu dzeyinde oluturmaz ve brakmaz, yaadm sem bollerin gerisinde olanca yaanlrlyla hikyeletirir. ite hikyelere egemen olan atmosfer; Onun ruhunun derinliklerinde nlayan anlardr, hatralardr, durumlardr, duyarlklardr, pimanlklardr, ilelerdir, ksaca med ve cezirlerdir. Yani fert olarak varolma srecine girdiinde karlat korkun yalnzlk, onu bu muammay eelemeye zorlayacaktr:

"Ben bu hareketleri idare eden saikleri dnmeden, yahut dndm bilmeden ondan rkm ve kalabal makul hududu aan bu uultulu aile iinde sonsuz bir yalnzla mahkum olmutum (...) herkesin mthi bir yalnzla dmesi iin bu kadar okluk olmas kaf"(5) gelecekr. Fakat bununla da yetinil m eyecek "bir akrebin kskac halinde marazi bir hassasiyet"in srm as, "dilemesi"<6) gerekecektir. Isran ve dileyen ise lm vakas olacaktr. Ne var ki, dorudan lm vakasndan sz almayacaktr. Kzkardein ve bykbabann lmleri bu lm vakasna nfuz etmek, lmn knhne varmak iin sembol olarak seilecektir.

Nitekim gznn nnde len bykbabann lm ve buradan hareketle lm muammasn zme istei hemen sembolletirilecektir: "Yorgann altndan frlam yeile alan sar renkte kupkuru bir ayak..."<7>. Ayan yorgann altndan frlam olmas, iradenin buna bal olarak yaama arzusunun yokluunu; yeile alan sar renk lmn karsnda uranlan aresizlii; kupkuru ayak ise hayatiyetin lm tarafndan emiliini artrr ve duyurur. yleyse u soru kanlmaz olarak sorulmaldr: "Bu adam ld m? Bu adam yok mu artk?"(8> Ve arkasndan da bu muammay zme cehdiyle kvranan bilincin arayan9 sorular yanklanmaya balar: "Mmkn deil, ldrrz, yine inanmayz. Halbuki ldrmayz. O halde inanr myz? inanmayz da(...) onsuz yaamaya nasl raz oluruz? Raz olmayz. Hereye ramen onsuz (yani lm) yaamaya almamak elimizde deil.

Nihayet bir ilmek yakalar: "Madem ki biri yaad halde yok olabiliyordu, br de yok olduu halde yaayabilirdi(...) lleri dirilerden daha mkemmel ve tam bir fiilin artlar iinde yayor" farzedecektir. yle ya, "Kim demi sanki, ller yaamyor?" diye! Ne varki, bu farzedi iin "Be duygumuzun mterek ve tek duygu halinde, bir varln knhne yalnzca"02 varabilecek bir akncsnn varl gereklidir. Yani "hassasiyetimiz" ncelikle "tabi'nin" stne kmas ve "yepyeni bir ale92/BTN YNLERYLE NECP FAZIL