Malazgirt Savanda sonra Trk hkimiyetine giren blge, konar-ger hayata uygun olmasndan dolay, Trk airetleri tarafndan yaylak ve klak mahalli olarak tasarruf edilmitir. Moollarn Anadoluya gelmesinden sonra, Mool airetleri de Trk airetlerinin yannda ikinci bir unsur olarak yerini almtr. Moollarn kalabalk bir nfusa sahip olmas, blgenin zamanla tamamen onlarn kontrolnde girmesine zemin hazrlamtr. Mslmanlaarak Kara Tatar adn alan bu gruplarn, Timur tarafndan Anadoludan gtrlmesinden sonra bo kalan yerler, bata Dulkadir teekklne bal Trkmenler olmak zere Yeni-il, Bozulus, Danimendli, Halep, Varsak, Kayseri ve Ulu Yrk Trkmenleri tarafndan doldurulmutur. 7

XVI. yzyln ilk yarsna kadar devam eden konar-ger hayat, hem nfus younluu hem de blgede yerleime msait yerlerin okluu sebebiyle, ayn yzyln ikinci yarsndan itibaren, yerini yerleik hayata brakmtr. Trkmenlerin zamanla yerleik hayata gemesiyle, onlarn tasarrufu altnda bulunan yaylak, klak ve mezralar zamanla birer kye dnmtr. Bu itibarla, Bozok corafyas, Anadolunun Trkmenler tarafndan ne denli bir younlukta iskn edildiini gsteren tipik bir rnektir. te yandan, blgenin iskn yapsnn sreklilik gstermedii, Trkmenler tarafndan blgede kurulan kylerden ounun eitli nedenlerden dolay, zamanla ortadan kalkt, ky saysnn ve nfusun azald anlalmaktadr. XVII. yzyln sonlarndan itibaren ise devlet politikas olarak belirlenen konar-ger iskn srasnda pek ok yeni kyn kurulduu tahrir ve avarz defterlerinin karlatrlmas sonucunda tespit edilmektedir. Blgenin iskn yapsnn deerlendirilebilmesi asndan, aratrmada zamanla ortadan kalkan kylerle ilgili baz deerlendirmeler yaplm olmasna karlk, almann ana konusunu

yzyln ilk yarsnda 6 ky bulunan sancan, ayn yzyln ikinci yarsnda 711 kye sahip bir sancak olarak ortaya kmasnda, blgede faaliyet gsteren Trkmenlerin roln n plana kartmaktr. alma kaynak ve blge tarihiyle ilgili aratrmalarn tantlmasyla balamaktadr. Giri blmnde blge corafyas ile birlikte blgenin Osmanl hkimiyetine kadar geirdii tarihi sre ve blgedeki ilk iskn faaliyetleri hakknda bilgi verilmitir. Birinci blmde srasyla Osmanl dnemi konar-gerleri ve dolaysyla Bozok Trkmenleri ele alnm, Trkmenlerin yerleik hayata geileri, bu srete geici iskn sahalar olan yaylak, klak ve mezralar zerinde durulmutur. Bunlarn kye dnm ile daim 8

Burada bu dnmn nasl gerekletii ayrntl bir ekilde ele alnrken, kylerin hangi cemaatler tarafndan kurulduuna dair ayrntl bilgi verilmitir. Ayrca, yine bu blmde blge nfusu zerinde durulmu, 1529-1642 tarihleri arasnda blgede yaayan nfus takip edilerek, tahmin nfus ve nfusun zellikleri ortaya konulmaya allmtr. kinci blmde ise Bozok Trkmenlerini oluturan kabile ve cemaatlere ayrntl bir ekilde deinilmi, bunlarn daldklar sahalar, ziraatle megul olduklar mezralar, kurduklar ve yaadklar kyler ile nfuslarndan bahsedilmitir. Sonu blmnde ise aratrmada elde edilen bulgular toplu bir ekilde deerlendirilerek okuyucu ile paylalmtr. Bu almann hazrlanmasnda pek ok kiinin katks oldu. Bu vesile ile yardmlarndan dolay hocam Prof. Dr. Tufan Gndze ve Prof. Dr. lhan Ekinciye, blm asistanlarmzdan Murat zkan, Mesut Karakulak ve Halim Kla teekkr ederim. Ordu 2015 9 10 KISALTMALAR A.g.e.: Ad geen eser A.g.m.: Ad geen makale