Hizli Ve Yavash Dushunme Daniel Kahneman
Yanhhgin ynii gagirtic: degil. Yakanlarda bir Italyan restora: amig olan biriyle sylegi yaparsaniz, basari olasiligimi hafife almasini ve restoran isletme yetenegine bakis agisinin ktii olmasim: beklemezsiniz. Ama merak edersiniz: Olasiligi 6grenmek igin makul bir gaba harcamig ya da oranlari grenmig (yeni restoranlarin %60'1 tig yil sonra ig yapamaz hale geliyor) olsaydi, yine de parasini ve zamanini harcar miydi? Disaridan bakig edinme fikri herhalde aklina gelmemistir.
id: 793ea417843adc013a6960f6e9fd6528 - page: 297
Iyimser mizacin yararlarindan biri, engeller kargisinda sebatr tegvik etmesidir. Ama sebat pahaliya mal olabilir. Thomas Astebronun yaptigi bir dizi etkili galigma, iyimserler ktii haber aldiklarinda olan bitene igik tutuyor. Astebro verilerini, mucitlere fikirlerinin ticari gansinin nesnel bir degerlendirmesini saglama kargihginda kiigiik bir iicret tahsil eden Kanadah bir drgiitten Mucidin Yardim Programi almigti. Degerlendirmeler her bir icadin, iiriine duyulan ihtiyag, tiretim maliyeti ve tahmini talep trendi dahil, 37 kriterde dikkatlice derecelendirilmesine dayamiyor. Analizciler derecelendirmelerini bir harf notuyla 6zetliyorlar, D ve F bagansizhgi ngoriiyor; inceledikleri icatlarin G70'i icin yapilan bir tahmin bu. Bagarisizlik tahminleri dikkat gekecek kadar isabetli: en diisiik puanin verildigi 411 projeden yalnizca 5i ticarilegme agamasina ulagmisg ve higbiri bagarili ol mamuigti. 297
id: 384e736e25e3f9934e16459143e21200 - page: 297
Cesaret karici haber kAgiflerin yaklagik yarisim, tartigma gtiirmez sekilde bagarisizlik ngriisiinde bulunan bir not aldiktan sonra vazgegmeye yneltmigti. Ne var ki %47si, projelerinin umutsuz oldugu sylendikten sonra bile gelistirme gabalarini siirdiirmistii; ortalama olarak, bu sebatk4r (ya da inatgi) bireyler pes etmeden nce baslangicgtaki kayiplarim iki katina gikarmislardi. Cesaret kirici tavsiyeden sonra sebat etmenin, kigisel bir iyimserlik lgiimiinde yiiksek puan alan k4sifler arasinda bile grece yaygin olmasi dikkate deger kAsifler genellikle bu dlgiimde genel halktan daha fazla puan aliyorlar. Genelde, 6zel icattan elde edilen getiri diigiik oluyor, dzel sermaye ve yiiksek risk giivenliklerinin getirilerinden daha diigiik. Daha genel olarak, serbest meslegin mali yararlar vasat: ayn: nitelikler dikkate alindiginda, insanlar kendi baslarina hareket etmektense becerilerini galiganlara satarak daha yiiksek ortalama gelirlere ulagiyorlar. Deliller, iyimserligin yaygin, in
id: 5ae1129b8da2ef451d91bba979a69202 - page: 298
Psikologlar, gogu kisinin en makbul 6zellikler konusunda baskalarindan istiin olduguna ictenlikle inandigini dogrulamislardir; laboratuarda bu inanglar iizerine kiigiik miktarlarda bahis oynamaya isteklidirler. Piyasada, kisinin kendi iistiinliigiine olan inancinin 6nemli sonuglari vardir elbette. Biiyiik isletmelerin liderleri, baska bir sirketin varhklarim halihazirdaki sahiplerinden daha iyi ynetebilecekleri yniindeki yanlis inanglarindan hareketle, pahali birlesme ve satin alimlarda devasa tekliflerde bulunurlar. Menkul kiymetler borsas: bu duruma, satin alan firmanin degerini diisiik derecelendirerek tepki verir, giinkii deneyimler biyiik firmalarn entegre etme gabalarinin bagarilidan cok bagarisiz oldugunu gstermistir. Yanlis yOnlendirilen girket satin alimlari kibir hipotezi ile agiklanmistir: satin alan firmanin yneticileri sadece sandiklari kadar yetkin deildirler.
id: b94e328d8ad8a9aa619d1419528c9930 - page: 298