almalarda rencilerin salk sorumluluunu en fazla sosyal aktivitelere katlmann, spor yapmann, sosyal gvenceye sahip olmann, anne eitiminin ve aile ilikisinin etkiledii grlmtr (Tablo 3). Sosyal, kltrel ve sportif etkinliklerin salkl yaam biimi davranlarn pozitif ynde etkilemesi beklenen bir sonutur. Salk gvencesinin varl insanlarn salkla ilgili hizmetlerden kolaylkla yararlanmalarn salamaktadr. Bireylerin salk hizmetlerine kolaylkla ulamalar hastalklarn ilerlemesini engellemekte, toplumun genel salk gstergelerinin iyi olmasn salamaktadr (41). Adlesanlarn salk hizmeti veren kaynaklardan nasl yararlanacan bilmemesinin salkl yaam biimi davranlarn olumsuz etkilediini dndrmektedir. Buna ek olarak annenin eitim durumunun ve aile ilikilerinin salk sorumluluu almada etkili olduu ortaya ktndan ailenin bir btn olarak ele alnmasnn ne kadar nemli olduu grlmektedir. Kadnlarn eitim dzeylerinin yksek olmasnn hem kendilerini hem de ocuklarn

Bu yzden adlesanlarn fiziksel aktivite ve egzersiz yapmasna imkan veren ortamlarn yaygnlatrlmasnn yannda tevik edici yaklamlarda bulunulmas da nemlidir. almalarda snf dzeyi arttka egzersiz puanlarnn dmesi son snfa geldike rencilerin yaamlarnn dnm noktas olan yksekretim snavna odaklanmalar fiziksel aktivitelere yeterince vakit ayramamalarnn bir nedeni olabilir. Buna ek olarak yaplan almalarda da erkeklerde spor yapma alkanl kzlarda daha fazladr (44, 45). Ailelerin de ocuklarnn derslerini olumsuz etkileyecei fikri ile onlarn sportif etkinliklere katlmlarn tevik etmemeleri, dzenli egzersiz ve spor yapma alkanlklarnn olmamas nedeni ile adlesanlarn rnek alabilecekleri rol modellerin yetersizlii, okul ve evrelerinde spor yaplacak yerlerin olmamas ile aklanabilir.

Beslenme durumu: ncelenen almalarda rencilerin beslenme puanlarnn ortann zerinde olmas (Tablo 2) yine vcut eklinin deiiklie urad ve fiziksel grnmn nemli olduu, ergenlik dnemdeki davran deiikliklerinin bireyin beslenme ekline ve alkanlklarna olumsuz ynde yansdn gstermesi asndan nemli bir sonutur. Gnmzde yaam koullarndan kaynakl ayak st beslenme (hazr yemek) biimi zellikle adlesanlarda alkanlk haline gelmitir. Bu durum, zellikle ocuklarda ve genlerde, ar ve dengesiz beslenme sonucu oluan obezite sorunlarnn ortaya kmasna neden olmaktadr (46, 47). almalarda rencilerin beslenmesini cinsiyetin, genel salk algsnn, sigara ve alkol kullanmnn, aile tipinin ve anne eitiminin etkiledii grlmtr (Tablo 3). Beslenme alkanlnn ocuk yalardan itibaren kazanlan bir davran olduu dnldnde bir yandan adlesanlarn ailede kazand beslenme alkanlklarnn istenilen ekilde olmad dier yandan okullarda dzenli yemek yeme iin yemekhanelerin olmamas buna neden olmu olabilir. Gelir dzeyi, beslenme ve diyet gibi

Fiziksel aktivite ve egzersiz yapma: Yaplan almalarda yine dikkat eken sonularn birisi adlesanlarn fiziksel aktiviteye ilikin davranlarnn orta dzeyde veya zerinde olmasdr (Tablo 2). almalarda rencilerin fiziksel aktivite alt boyutunu en fazla cinsiyetin, sosyal aktivitelere katlmann, genel salk algsnn, anne ve baba eitiminin, snfn, karde saysnn, spor yapmann ve aile ilikilerinin etkiledii bulunmutur (Tablo 3). Fiziksel aktivite alt boyutu puannn 11 almann sekizinde erkeklerde yksek km olmas nemli bir sonutur. rencilerden hi egzersiz yapmadn syleyenlerin ounluunu kzlar olutururken, dzenli egzersiz yapanlar ounlukla erkeklerdir. Amerikan Ulusal Hastalk Kontrol ve nleme Merkezinin 2013 verilerine gre gnde en az 60 dakika fiziksel aktivite yapan adlesanlarn oran kzlarda %17,7, erkeklerde %36,6dr (42). Annenin eitim dzeyi arttka salk bilgisine ulama, kullanma, salk sorunlarn fark etme, yardm arama davran ve sala verilen nemin artmasndan dolay adlesanlarn olumlu yaam tarzlarn e