53 CONFESSIONES imaginarer, sicut modo cum id loquor, non eum possem praedicere. sed nec illa aurora quam in caelo video solis ortus est, quamvis eum praecedat, nec illa imaginatio in animo meo. quae duo praesentia cernuntur, ut futurus ille ante dicatur. futura ergo nondum sunt, et si nondum sunt, non sunt, et si non sunt, videri omnino non possunt; sed praedici possunt ex praesentibus, quae iam sunt et videntur.

XX Quod autem nunc liquet et claret, nec futura sunt nec praeterita, nec proprie dicitur, tempora sunt tria, praeteritum, praesens, et futurum, sed fortasse proprie diceretur, tempora sunt tria, praesens de praeteritis, praesens de praesentibus, praesens de futuris. sunt enim haec in anima tria quaedam et alibi ea non video, praesens de praeteritis memoria, praesens de praesentibus contuitus, praesens de futuris expectatio. si haec permittimur dicere, tria tempora video fateorque, tria sunt. dicatur etiam, tempora sunt tria, praeteritum, praesens, et futurum, sicut abutitur consuetudo; dicatur. ecce non curo nec resisto nec reprehendo, dum tamen intellegatur quod dicitur, neque id quod futurum est esse iam, neque id quod praeteritum est. pauca sunt enim quae proprie loquimur, plura non proprie, sed agnoscitur quid velimus. ;

ITIRAFLAR de bulunurum. Grdtigiim sey simdiki, ndeyide bulundugum sey gelecek zamandadir. Gitneg gelecek zamanda defgildir, cinkii o zaten vardir; ama heaiiz varolmayan onun dogugu gelecek zamandadir. Ama eger ben onun imgesine zihnimde sahip olmasaydim, dogusu icin de ndeyide bulunamazdim. Oysa gokyiiziinde gordiigiim o gafak sdkiimit ne giinesin dogugudur gergi ondan nce gelir ne de zihnimdeki 0 imgedir. Gelecek igin ndeyide bulunulabilmesi icin her ikisi de simdiki zamanda griiniirler. Demek ki, gelecek seyler heniiz yoktur; hentiz yoksalar, yokturlar demektir; yoksalar, kesinlikle griinemezler; ama varolan ve griinen simdiki zamandakilerden yola gikilarak onlar iizerine Gndeyide bulunulabilir.

XX O halde gu acik: Ne gelecek var ne gecmig; ne de gecmis, gimdiki, gelecek zaman diye tig zaman var demek yerinde. Belki gdyle demek yerinde olur: Ug zaman vardir: Gegmigtekilere iligkin gimdiki zaman, gimdikilere iligkin gimdiki zaman ve gelecektekilere iligkin gimdiki zaman. Cuinkii bu tig zaman zihinde vardir ve onlar bagka yerde gormem: Gecmistekilere iligkin gimdiki