Destandaki dier kahramanlarn zellikleri Krat Destanlarda kahramann at, kahramann en yakn arkadadr. Destan kahramanlaryla at arasndaki ba, bir ok destanda ortak temadr. Atl kltre sahip Trklerde kahramann atyla olan balar bir ok destanda ok nemli bir ekilde vurgulanr. Kahramann atnn nitelikleri, gc, gzellii, olaanst nitelikleri destann neredeyse arlk merkezini meydana getirir. Mesela, Manas destannda Manas ve at Akkula ayn gn doarlar. Akkulann zellikleri Manasta olaanstlklerle anlatlr (Radloff 1995: 122). Ayaklar arasndaki mesafe akal ukuru gibidir. Srt dolu olan bir deve bile Akkulann altndan geebilir. Tam donanml askerler, onun burun deliinden ieri sarlar. Baldrlar boann baldr gibi, kouu da yeli gibidir. Almambetin at Sarala, Konurbayn Almambetin babas Aziz Hana hediye ettii bir at tarafndan Almambet ile ayn gn dnyaya getirilir. Krolu destannda da Krolunun olu Dastanl Hasan ile Krolunun Kratndan olma tay ayn gn doarlar. Krolunun at, sudan km bir deniz aygrnn, bir bezirgann iy

Doan bu tay, kara, krl, sevimsiz bir erkek taydr. Bezirgan, bu tayn atnn ard sra gelmesinden utanr, arlanr ve onu yal bir kadna verir. Krolunun babas Deli Yusuf, Arzulum (Erzurum) valisi Lalolu Hseyin Paaya (dier varyantlarda Bolu Beyi) at aramak zere diyar diyar gezerken bu irkin tay, grr ve ykl bir parayla yal kadndan satn alr. Sonras bilinen hikyedir, Paa bu tay

75 bilig 2003 K Say 24

Krolu, babasnn tavsiyeleriyle tay besler, bytr ve tay yle bir at olur ki, destanda yle tasvir edilir: Ba geyik, sars hyk, d harmanl, kollar arasndan adam rahata geebilir; kollar, bacaklar kuru elik kimi. Trnaklar nalbant ktne benzer. Sultan tavlalarnda eine rastlanmayan bir at bu. (19) Kratn zellikleri hemen her varyantta destann arlk merkezini oluturur. O, uan bir attr; suda yzer. Diz boyu amurlu bir tarlada koturulur, trnana amur bulamaz. Krat ile Krolu, sanki tek bir varlk gibidir. Krat olmad zaman Krolu, aciz bir insandr. Krolu, Kratn srtndayken tam bir destan kahraman; Krattan indii veya Krattan drld zaman ise zavall biridir. Bu durum destanda Krolunun azndan Eer, Krat ile klcm yannda olsayd, Bolu Beyi bininin stne bin daha koyayd, he umursamazdm. (229) eklinde dile getirilir. Dier Trk destanlarnda da atndan ayr kalan kahramanlar acnacak durumdadrlar. Bu sebeple dmanlar, kahramanlar ldrmek iin, on