türk mitolojisinde tanrıların yunan ve roma mitolojisindeki tanrılar ile karşılaştırmalı değerlendirilmesi
Hermes (Mercurius), obanlarn ve hayvan bereketliliinin tanrsdr. Bunun neticesinde kimi zaman bir ko tarken gzlenir. Bu niteliini anmsatan grnm, Hermes Kriophoros'tur (Ko Tayan Hermes). Ayrca, Tanrnn habercisi grevini de stlenmitir. Kendine Ruhlar Klavuzu lakab verilmitir. Ticaretin tanrs olduu da sylenir. Ayanda kanatl sandallar ve elinde tuttuu iki ylan sarl asas ile betimlenebilir. (Cmert, 1999:31-33).
id: a83b6359e2342fdd691a929f1f73c5c8 - page: 5
Trklerin Tanrs olan Mergen de, zekas, oku kiilii ve bilgeliiyle tannr. Hermes de bilgeliiyle n sald iin ikisi arasnda benzerlik kurulabilir. Uygurun Tanrs Mergenin okuluk simgesi ift kanatla betimlenebilir. (Deveci, 2013:.795-810). Tanr lgenin emrinde olan ve bir ruh olarak tannan Yayk iin de haberci roln oynadn sylemek mmkndr. nk Tanr ile insanlar arasnda rehberlik etmek gibi bir grevi vardr. (oruhlu, 2011, s.32). Gkte yaadna inanlan ve yine lgennin elisi kabul edilen Utkuuinin de grevi Kurbanlar ge lgene gtrmektir. (Aldemir: Hephaistos (Vulcanus) , Ate tanrsdr. zellikle madenlerle uramay lakab taklmtr. Hestia (Vesta) da, atele ilgilidir. Aile ocan, daha kenti simgelemektedir. (Cmert, 1999:.34). Trklerde de Odana yani ate veya Ocak, bir dii tanra olarak tannr. (Deveci, 2013:795-810). sevmesinden dolay maden iisi geni anlamda
id: 135cb19bf025053fe528769bce17da47 - page: 5
genellikle eros yani Ak ve Sevgi Dionysos (Bacchus), zm ve arap yapma sanatn bulan bir tanrdr. Her gittii yere asmasn gtrr. Bakkha'lar, onun alayndan olup, Dionysos adna dinsel trenler yaparlar. ounluk sarmak, asma yapra ve bir kadehle betimlenen Dionysosun hayvanlar aslan, kaplan boa ve keidir. (Cmert, 1999: 41-43). Yunan kltrnde Dionysos kutlamalar yaam zevkleri zerine kurulu olup, cinsellik ieriklidir. zm toplama ve ba bozumu trenleri hep tutulur. (Ycel, 2016:.13). Ayrca onun onunla trenlerinde arap iilmesi Hristiyanlk ayinlerde sunulan ikiyle de badatrlmaktadr. Elinde tuttuu kadeh, Eski Trklerdeki balballarn da elinde kadeh tutmasn akla getirmektedir. (Jung, 2009:143).
id: a6b933796c97b3596ff953f97e350e32 - page: 5
Baaktan bir demet ile asa ve domuz yavrusu ile ylann da onun simgeleri olduundan bahsedilir. Bunlar dnda gk ve atmosferle ilikili baz tanrlar da bulunmaktadr. rnein Eos, afak simgeler. Astraios, afak tanras Eos'un kocasdr. Kimi yldz ve rzgarlarn babasdr. Heosphoros ve Phosphoros sabah yldzn, Hesperos ise akam yldzn temsil eder. Eos'la Astraios'un oullar olduu sylenen balca rzgarlardan Boreas; Poyraz ya da Yldz dediimiz kuzey rzgardr. Zephyros, Kareyel denilen bat rzgarn, Euros; Dou rzgarn, Notos; Kasrgay simgelemektedir. Lodosu, Harpya'lar da; (Cmert, 1999:39-40, 48-49 ). Bu arada dikkat edildiinde Avrupa mitolojisindeki ou Tanr ya da Tanrann simgesi olan bir hayvan figrne rastlanlmaktadr. Dolaysyla tpk Trklerde olduu gibi Uzun Aydn, D. / Anemon Mu Alparslan niversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2019 7(6) 137-146 hayvan motifleri, bir ok uygarlk mitinde benzer bir ekilde yerlerini ve nemlerini korumu durumdadr.
id: d205aa15ef26b60b80e876a28f22b373 - page: 5