Ciinkii higkimse, dinin, zalim ve sofuk olarak yasanan bir diinyada sicaklik, teselli ve destek saSlayan bir psisik giig kaynagi olusundan siiphe edemez. Allport bir bilimci gibi yazdifim1 ve bu yaklagiminin doga bilimselci gibi oldugunu syler. O analizlerini, septiklerin benimsedigi bir yaklasim olan herhangi bir din psikopatojisinden de ayirmay! diler. Cocuksu ve nevtrotik kisiliklerde dinin oynadigi rol itzerinde yaptigimdan daha fazla durmayig gerekgem, normal olarak olgun ve yapicr kigilikte dini gelisimin tam bir arastirmasini izlemek isteyisimdir. Ben din psikopatoljisiyle deil, din psikolojisiyle ilgileniyorum. Dini inancin nevrotik fonksiyonu, Ozgiirliikten kacis olarak onun yardimi gergekte copunlukla riskle kargi kargiyadir. O kadar cogunlukla ki din kargrtlart yanlizca bu fonksiyonu griir ve onun din? bir duyguyu barindiran herhangi bir yasama hakim oldugunu deklare eder. Ben bu gorits ile hem fikir deSilim. Pekcok DIN NEDIR? 159

Allportun son ciimlesini de kabul edemiyorum. Gergekte biz dinsel olarak istikrarl ve dinif inang ve kurumlarmdan dolay: zihinsel agidan saSikhi pekcgok insan tantyoruz. Ancak biz aynt sekilde Allportun da kesin olarak bildigi gibi, ruhun karan gecelerinden yakinan ve gergekten asia ruhsal saglik safaSimi yasamayan sayisiz insan tamyoruz, Bu bireylerin pekcofu, St.John , Martin Luther ve Sren Kierkegaard gibi spirititel kahramanlar ve onctiler olarak meshurdurlar.

Ancak ruhun karanlik gecesi her zaman yaratici deBildir. O aym zamanda delilige bir cagr olabilir. Sik sik spiritiialite ile sarmas dolas olan delilik degil midir? Tecavizciiler, katiller, katliamcilar ve teroristler bazen kendi eylemlerini sebep ve gerekgeleri olarak kutsal varlik veya anlama basvurmazlar mi? Nigin kendi samimiyetimizden kusku duyariz? Adam Gldiirmeyi kinayan dinin ayn: zamanda onu yasallastirdigi doBru degil midir?

Ben, din, delilik ve adam dldiirme arasindaki iliski konusunda bizzat kendi tecritbeme sahibim. Bir zamanlar hint keneviri kullanma tecrubesi yasadim. On veya onbes dakika iginde tig defa gekme (three joint) Giiney Rahathginin gzliigiinti takimyor, beynim zonkladi, aniden siddetli bir endigeye biirindtim. Kendi kendimi hikiim giymis gibi disiindiim dylesine siddetli ki kendimi hapsedilmis gibi hissettim. Karima, kendimi evin balkonundan agagidaki dereye atmaktan korktugumu sdyledigimi anmsiyorum. Ayn gekilde bu korkuyu dylesine hissettim ki hemen yanibagimda uyuyan ocuklara zarar verecektim. Korkularm artarken, karimi, gelip beni almak iizere polis gafurmaya zorladim. Malesef o bunu yapmadi, Higbir sey igmemistim ve yanlizca bir tutam ve bir cekimlik almistim, Benden daha ayik ve akli baginda olan karim, benim polis aSirma isteSimi grmezlikten geldi ve uyusturucu danismanhifinda uzman bir dostu gagirds.